Đàn Bến Tre: Viết nhạc trên máy tính với Encore

Hướng dẫn phần mềm Encore :

 Viết, sáng tác nhạc.

  Luyện Guitar cơ bản.

  Tập hát đúng nhịp, đúng giọng.

@ Nhận sưu tầm và in ra đóng thành tập nhạc (Sheet music) khổ A4

CHƯƠNG I: MỞ ðẦU

Encore là chương trình soạn nhạc bằng Máy tính ñơn giản và dễ dàng. Nếu bạn có chút ít khả năng nhạc lý căn bản, bạn có thể soạn một bản nhạc với dàn nhạc ñệm theo ý muốn, ñồng thời, bạn có thể viết lời cho bài hát bằng tiếng Việt và in bản nhạc ấy ra nữa. Phần trợ giúp này dựa trên Encore 4.2 là bản thông dụng nhất, còn phiên bản mới ñây là Encore 4.5 cũng không khác gì mấy, vì nó chỉ nâng cấp ñể sử dụng cho Win XP mà thôi.

Chúng tôi xin ñưa ra phần Hướng dẫn này ñể các bạn tham khảo, hầu hoàn thành một bản nhạc ñúng kỹ thuật và với thời gian nhanh nhất. Các phiên bản Encore về sau này ñã có phần trợ giúp, nhưng viết bằng tiếng Anh nên cũng không tiện lắm cho những người mới làm quen với máy tính.

Ở ñây chúng tôi chỉ ñưa ra phần hướng dẫn cơ bản ñể soạn một bản nhạc thông thường mà thôi. Trong Encore còn rất nhiều tính năng khác hấp dẫn hơn nữa, không thể trình bày ñầy ñủ hết trong phần Hướng Dẫn này ñược.Với khả năng còn hạn chế, nên trong chương trình này có thể còn nhiều sai sót. Mong các bạn góp ý.

CHƯƠNG II: CÁCH SON NHC

ðể bắt ñầu soạn một bài nhạc trong Encore, sau khi mở chương trình, bạn cần biết các thao tác thông thường như dưới ñây:

  • Các thao tác trên khuông nhạc

  • Chép nhạc bằng thanh công cụ

  • Chép nhạc bằng bàn phím keyboard

  • Chọn khóa nhạc - Nhịp và Âm giai

  • Sử dụng các nút trên thanh công cụ

  • Các chế ñộ làm việc tự ñộng

      1. Các thao tác trên khuông nhc

        Khi ghi nhạc, bạn thường sử dụng các thao tác như sau:




         Chọn các nốt : Click vào nút mũi tên xéo trên thanh công cụ ngang phía trên rồi ñưa xuống khuông nhạc, rê xéo thành một hình chữ nhật bao quanh các nốt nhạc ñó. .

         Chọn tất cả các nốt trên khuông nhạc : ðưa con trỏ chuột ra ngoài lề trái như hình dưới rồi click vào ñó. Muốn chọn thêm khuông nhạc khác nữa thì hãy nhấn thêm phím Shift. .

         Xoá một khuông nhạc trong dòng (system) : Trường hợp này hơi khác, thí dụ như ban ñầu bạn chọn viết mỗi dòng là 2 khuông nhạc (khoá Sol & Fa) dành cho những bài hợp ca, nhưng có lúc thì chỉ cần 1 khuông thôi ñể dành cho phiên khúc chẳng hạn. Encore không cho phép bạn xoá một khuông trong dòng nhạc hệ thống (system) mà chỉ cho bạn giấu ñi mà thôi, khi cần thì lấy trở lại. Còn muốn xoá thì phải xoá cả system bằng lệnh Delete staff. Muốn tạm xoá 1 khuông, bạn chọn khuông ñó rồi mở menu View, chọn Hide staves. Muốn hiển thị trở lại, bạn chọn khuông kia rồi mở menu View, chọn Show staves.

         Di chuyển khuông nhạc : ðưa con trỏ chuột ñến ñầu góc trên trái của khuông nhạc thứ nhất như hình trên rồi dịch chuyển theo ý muốn, khuông nhạc thứ hai sẽ dịch chuyển theo. Nếu muốn di chuyển khuông thứ hai thôi thì hãy ñưa con trỏ chuột vào vị trí của khuông thứ hai rồi dịch chuyển ñể nới rộng phần soạn lời ca cho bài hát chẳng hạn.

         Di chuyển vạch nhịp : ðưa con trỏ chuột vào gần ngay vạch nhịp như hình trên rồi rê ñến vị trí mới. .

         Di chuyển nốt nhạc : Bạn phải tắt chế ñộ Autospace và Auto Guess/Beam ñi ñã rồi mới thực hiện ñược. Nếu di chuyển vị trí thì ñưa con con trỏ chuột vào ngay nốt nhạc rồi rê ñến vị trí mới tùy bạn chọn cao/thấp hoặc trái/phải.

         Sao chép các nốt nhạc : Tương tự như ở trong Winword, khi muốn sao chép, bạn phải chọn các nốt nhạc ấy bằng cách dùng nút mũi tên rê xéo hình chữ nhật bao quanh các nốt, rồi nhấn vào nút Copy hoặc nhấn phím Ctrl+C. Sau ñó, bạn ñặt ñiểm chèn vào vị trí cần dán, nhấn nút Paste hoặc nhấn phím Ctrl+V giống

        như trong Winword vậy. Bạn cũng có thể mở menu Edit ñể thực hiện các thao tác trên.

         Muốn sao chép cả bài, nhấn Ctrl+A ñể chọn cả bài rồi thực hiện việc sao chép như ñã nói. .



        Chú ý: Tất cả các tính năng trong các ô nhịp ñã ñược chọn dùng ñể sao chép như mặc ñịnh dấu thăng, giảm ở ñầu khuông nhạc, tốc ñộ của ô nhịp ấy v.v…ñều sẽ ñược sao chép qua, chứ không phải chỉ nốt nhạc mà thôi

        ñâu. Bạn nên cẩn thận về ñiều này.

      2. Chép nhc bng thanh công c

        Khi vào chương trình, Encore ñã ngầm ñịnh cho bạn chế ñộ AutoSpace và AutoGuess/Beam , nghĩa là nốt nhạc bạn ghi vào khuông sẽ ñược tự ñộng sắp xếp về vị trí cũng như về hình thức. Bạn click vào nút có hình cây bút chì ñể chép nhạc, muốn chép nốt nào, bạn click vào nốt ấy trên thanh nút công cụ nằm bên trái màn hình có ghi chữ Notes rồi ghi vào khuông nhạc.Muốn xóa nốt vừa ghi sai, bạn click vào nút có hình cục tẩy, ñưa trỏ chuột xuống rồi click vào ngay nốt ấy.Muốn ghi nốt thăng # hoặc giảm b, bạn ghi nốt ñó trước rồi hãy click vào dấu # trên thanh công cụ, sau ñó, ñưa dấu thăng ấy ñến ngay nốt ñó rồi click vào, các nốt có cùng cao ñộ ngay sau ñó trong cùng một ô nhịp sẽ ñược tự ñộng bình trở lại, bạn muốn thăng hoặc giảm trở lại thì phải ghi dấu

        thăng hoặc giảm chồng lên nốt ñó.Muốn ghi dấu chấm sau nốt, bạn click cả nốt và dấu chấm rồi mới ghi vào khuông.Muốn ghi dấu liên ba, bạn cũng click cả nốt và dấu liên ba rồi mới ghi vào khuông. .

        Theo chúng tôi, bạn nên kết hợp giữa bàn phím và chuột sẽ ghi nhạc nhanh hơn. Tay trái dùng bàn phím ñể gõ trường ñộ của nốt nhạc, tay phải dùng chuột ñể ghi cao ñộ nốt nhạc. Muốn biết gõ trường ñộ nốt nhạc bằng tay trái như thế nào, xin hãy click vào nút dưới ñây ñể tìm hiểu cách chép nhạc bằng bàn phím.

      3. Chép nhc bng bàn phím keyboard

        Bạn có thể dùng bàn phím ñể ghi nhạc mà không cần ñụng tới chuột, các phím số dùng ñể ghi trường ñộ và các phím chữ dùng ñể ghi cao ñộ, ñiều này rất thích hợp cho bạn sáng tác nhạc bằng bàn phím. Tuy nhiên, một số phiên bản lại không có ñầy ñủ tính năng này, như phiên bản 4.5 của Gvox Encore chẳng hạn, ñòi hỏi phải có card

        âm thanh riêng hoặc cài ñặt ñúng Midi Input Device mới ñược, còn các phiên bản full hoặc cũ hơn thì lại cho phép chúng ta thực hiện dễ dàng. Sau khi cài ñặt xong, nếu bạn nhận ñược hộp thoại thông báo lỗi Midi Input Device thì bạn chỉ nghe ñược chứ không thu âm (record) ñược.


        ðể thử nghiệm ñiều này, trước hết, bạn mở menu Windows của Encore, click chọn Keyboard, ñánh dấu chọn vào ô QWERTY Keyboard Note Entry hoặc nhấn phím chữ Q, nếu hình bàn phím keyboard ở giữa sáng lên ñèn xanh nghĩa là Encore chấp nhận cho chúng ta ghi nhạc hoàn toàn bằng bàn phím, ta có thể click vào bàn phím piano trong hình và nó sẽ phát ra âm thanh, còn nếu nó vẫn mờ thì nghĩa là chúng ta chỉ dùng bàn phím số thay cho trường ñộ nốt nhạc mà thôi, không thể dùng phím chữ ñể ghi cao ñộ ñược.

        Giá trị trường ñộ của các nốt nhạc và dấu lặng tương ứng ñược quy ñịnh trên bàn phím keyboard như sau :

        • Số 1 : - Nốt tròn (dấu lặng tròn)

        • Số 2 : - Nốt trắng (Dấu lặng trắng)

        • Số 3 : - Nốt ñen (Dấu lặng ñen)

        • Số 4 : - Móc ñơn (Dấu lặng móc ñơn)

        • Số 5 : - Móc ñôi (Dấu lặng móc ñôi) v.v…

          Chú ý: Nhấn phím chữ R ñể chuyển ñổi giữa các nốt và dấu lặng tương ứng. Bạn có thể nhấn phím chữ T ñể viết dấu liên ba, chữ D ñể viết dấu chấm kéo dài trường ñộ sau nốt, chữ S ñể ghi dấu thăng, chữ F ñể ghi dấu giáng… . Một số phím chữ tương ứng với nốt nhạc (chữ thường, từ phím a ñến phím ‘) trường hợp này chỉ ñúng khi bàn phím Qwerty trong Encore sáng lên màu xanh, nghĩa

          là cho phép chúng ta ghi cao ñộ nốt nhạc bằng phím chữ:


          a

          s

          d

          f

          g

          h

          j

          k

          l

          ;

          "

          Do Re Mi Fa Sol La Si Do Re Mi Fa

          Muốn lên cao nữa hoặc xuống thấp thì bạn nhấn dấu + hoặc – ñể tăng giảm bàn phím lên hoặc xuống một Octave. Hàng phím phía trên gồm các chữ e, t, y, u, o, p dùng ñể ghi các dấu # hoặc b, thí dụ, bạn nhấn chữ e nghĩa là nốt Re#, chữ o nghĩa là Do# chẳng hạn, bạn hãy tự thử nghiệm.

      4. Chn khóa nhc, nhp & âm giai

        Khi vào Chương trình, Encore ñã ngầm ñịnh sẵn cho bạn trang nhạc Piano như sau :


         Khoá Sol cho khuông nhạc trên và khoá Fa cho khuông nhạc dưới.

         Nhịp ngầm ñịnh là C hoặc 4/4.

         Âm giai Do trưởng (hoặc La thứ) tức ñầu khoá không có dấu thăng (#) hoặc giáng (b).Bạn có thể thay ñổi các chi tiết này như sau :


        • Muốn thay ñổi khoá nhạc, bạn click vào chữ Notes trên thanh công cụ ñến khi có chữ Clefs rồi chọn khoá muốn thay, con trỏ chuột sẽ biến thành hình khoá nhạc ñó, bạn ñưa con trỏ chuột ñến khoá cần thay rồi click chồng lên ñó, tất cả các khuông nhạc

          sau ñó ñều ñược ñổi theo ý bạn. Nếu muốn thay giữa bài hát, bạn cứ việc ñưa trỏ chuột ñến vị trí cần thay rồi click vào.

        • Muốn thay ñổi nhịp ở vị trí nào, bạn ñưa trỏ chuột ñến vị trí ô nhịp ñó rồi click vào


        • Muốn thay ñổi Tempo, bạn click vào nút có hình nốt ñen=60 hoặc mở menu Measures, chọn Tempo ñể xác ñịnh ñộ nhanh chậm của bài hát, bạn có thể thay ñổi bằng các thao tác y như phần trên, chọn và ñánh số tốc ñộ mới vào khung Set All Tempos to… như hình dưới ñây .

        • Muốn thay ñổi Âm giai bài hát, bạn click vào nút có hình các dấu ?#,b hoặc mở

        nút có hình ¾ ở thanh công cụ chuẩn hoặc mở menu Measures, chọn Time Signature. Chú ý là bạn phải chọn từ measure hiện thời ñến measure thứ mấy hoặc ñến cuối bản nhạc trong mục From measure… To… (xem hình dưới)

        menu Measures, chọn Key Signature ñể ñịnh lại Âm giai, tức là chọn các dấu thăng, giảm nằm ở ñầu khuông nhạc (xem hình dưới), thí dụ 1 dấu # là Âm giai Sol trưởng (hoặc Mi thứ), 2 dấu # là Rê trưởng (hoặc Si thứ) chẳng hạn, cách thay ñổi y như phần hướng dẫn trên. Chú ý là các dấu thăng giảm trên thanh công cụ Notes chỉ dùng cho nốt nhạc, chứ không dùng cho khoá nhạc


      5. S dng các nút trên thanh công c


        Thanh chứa các nút công cụ này có rất nhiều dạng khác nhau, dùng ñể ghi nhạc vào khuông. Ngoài các hình nốt nhạc ra, nó còn chứa rất nhiều ký hiệu âm nhạc khác ñể bạn có thể ghi nhạc như là một nhà soạn nhạc chuyên nghiệp.

        Khi vào Encore, nó ñược ngầm ñịnh là thanh Notes (chứa các ký hiệu nốt nhạc). Khi bạn click vào bên trái hoặc bên phải chữ Notes ấy, nó sẽ chuyển sang phần công cụ khác như Clefs (khoá nhạc), Tools (dụng cụ), Graphic (ñồ hoạ) v.v…, mỗi lần click vào, nó sẽ chuyển sang phần kế tiếp, sau một vòng xoay, nó sẽ trở lại phần Notes như lúc ñầu. Bạn cũng có thể tự mở ngay từng thanh công cụ bạn muốn bằng cách mở menu Windows, chọn Palettes, chọn phần thanh công cụ bạn cần.

        .

        Khi click chọn một nút công cụ trên thanh như nốt nhạc chẳng hạn, thì hình nốt ấy sẽ biến thành con trỏ chuột ñể bạn ghi vào khuông nhạc ngay ñúng vị trí nốt một cách dễ dàng. Trên thanh Notes, bạn có thể nhấn R ñể chuyển ñổi qua lại giữa nốt nhạc và dấu lặng tương ñương. Muốn ghi dấu chấm (dotte) hoặc liên ba (tuplet) thì bạn phải click luôn cả hai nút (thí dụ như nốt ñen và dấu chấm hoặc dấu móc ñơn và dấu liên ba) rồi mới ghi vào khuông nhạc. ðể ghi mốt nốt nhạc có dấu hóa như thăng hoặc giáng chẳng hạn, bạn ghi nốt nhạc trước, sau ñó click chọn dấu hóa rồi click chồng lên nốt nhạc trên khuông. .

        Các ký hiệu âm nhạc khác thì sau khi click chọn nút, bạn click vào vị trí cần ñặt trên bản nhạc là xong. Nếu muốn chỉnh sửa hoặc di dời, bạn click chọn nút mũi tên trên thanh công cụ chuẩn (hoặc nhấn chữ A trên bàn phím) rồi ñưa trỏ chuột vào ngay ký hiệu ấy rê ñi nơi khác một cách dễ dàng. Muốn xóa, bạn rê chuột xéo thành hình chữ nhật bao quanh ký hiệu ấy ñể chọn rồi nhấn delete. Bạn cũng có thể click chọn nút Eraser (hình cục

        gôm) trên thanh công cụ chuẩn rồi click vào ký hiệu ấy ñể xóa cũng ñược.

        Thanh công cụ ñịnh dạng



        ðây là thanh công cụ nằm ngang phía dưới thanh menu, chứa các nút thông thường như New, Open, Save, Print... chẳng hạn. Ngoài ra nó còn có thêm nhiều nút công cụ ñịnh dạng nốt nhạc, khuông nhạc, nối kết dòng nhạc, viết tựa ñề, chú thích, ñịnh dạng text v.v... nói chung là hầu hết các lệnh có trên menu. Tuy nhiên, khi mới cài ñặt chương trình, có thể thanh công cụ này chưa xuất hiện và chưa chứa ñầy ñủ các nút. ðể thanh công cụ này xuất hiện, bạn mở menu Windows, click chọn Toolbars, bạn sẽ thấy thanh công cụ này có mặt trên màn hình

        Bạn có thể tự mình hiệu chỉnh lại các nút trên thanh công cụ này bằng cách mở menu Setup, chọn Toolbar Setup, chọn tên công cụ bạn muốn trong khung, nhấn Add ñể thêm vào hoặc nhấn Remove ñể giấu vào hệ thống. . Sau khi hiệu chỉnh xong mọi thứ cho vừa ý, bạn mở menu Setup, click chọn Save

        Preferences ñể lưu cấu hình này cho phiên làm việc từ nay về sau


      6. Các chế ñộ làm vic tự ñộng


    Khi cài ñặt thì theo ngầm ñịnh, một số lệnh sẽ tự ñộng làm việc trong Encore, thí dụ như Auto Space (nút công cụ có hình 2 nốt ñen), nút này sẽ tự ñộng ñịnh vị trí của nốt nhạc trên khuông ñúng theo trường ñộ của nốt nhạc, thí dụ như 2 nốt trắng thì nằm ñều nhau trong ô nhịp v.v… Nếu bạn muốn ghi vị trí của các nốt theo ý riêng của mình thì hãy click vào nút ñó ñể tắt ñi, hoặc vào menu Setup, click ñể xóa dấu kiểm

    trong Auto Space ñi. .

    Ngoài ra còn có Auto Guess/Beam (nút công cụ có hình dấu ? và nốt ñen), dùng ñể tự ñộng nối liền các nốt có cùng thể loại, thí dụ như 4 nốt móc ñơn nằm liền nhau sẽ ñược nối bằng vạch ngang ñơn v.v… .

    Hai nút này ñã ñược ngầm ñịnh khi vào chương trình, tức là luôn ở chế ñộ mở, bạn có thể tắt chúng bằng cách click vào nút ñó (nằm ở cuối thanh công cụ) hoặc mở menu Setup, click vào ñể xoá dấu kiểm phiá trước ñi là xong.


    CHƯƠNG III: ðỊNH DNG MT BN NHC


    Ngoài các nút công cụ cần thiết trong Encore, bạn có thể ñịnh dạng bài nhạc theo ý muốn bằng các lệnh trên menu ñể cho sản phẩm của mình hoàn thiện hơn. Dưới ñây là các thao tác thường dùng ñể ñịnh dạng cho bài nhạc của mình:

  • ðịnh dạng một trang nhạc mới

  • Chọn giọng cho bài hát

  • Nối liền các nốt nhạc

  • Thay ñổi hình dáng nốt nhạc

  • Dấu vạch nhịp và hồi chuyển

  • Thêm bớt ô nhịp và khuông nhạc

  • Các thao tác thông thường


    1. ðịnh dng mt trang nhc mi


      Khi vào Encore, một trang nhạc mới sẽ tự xuất hiện với kiểu ngầm ñịnh là Piano, gồm 5 dòng nhạc (systems), mỗi dòng 2 khuông (staves) dùng cho bè cao (khoá Sol) và bè thấp (khoá Fa), mỗi khuông 3 ô nhịp, còn gọi là trường canh (measures) như hình dưới ñây:





      Nếu không ưa thích sự lựa chọn này, bạn nhấn Ctrl+N ñể mở trang mới rồi chọn theo ý bạn, hộp thoại Choose Page Layout xuất hiện như sau :

      -Staves per system: số khuông cho mỗi dòng nhạc

      -Systems per page: số dòng nhạc cho mỗi trang

      -Measures per system: số ô nhịp cho mỗi dòng nhạc.

      -Staff format: ðịnh dạng khuông nhạc. Gồm có các kiểu Template (kiểu mẫu có sẵn trên bản Full mới có),

      Single staves (khuông nhạc ñơn, không có bè trầm), Piano và Piano Vocal (soạn cho piano có thêm lời ca). .

      Chọn xong, bạn nhấn OK ñể mở trang nhạc mới theo chỉ ñịnh của bạn. Sau ñó, bạn mở menu File, chọn Page Setup (trước ñây gọi là Score settings) ñể ñịnh lại trang nhạc vừa rồi như chừa lề (margins) và tỷ lệ (%) khuông nhạc so với tờ giấy ñể khi in ra cho ñẹp. .

      Bạn nên chọn 90 % và margins là 2 cm thì vừa. Chú ý: Nếu bạn không ñịnh lại phần margins này thì khi in ra, khuông nhạc sẽ sát với lề khổ giấy A4, trông rất xấu. Nếu muốn in trên một khổ giấy nhỏ hơn, thí dụ như A5 chẳng hạn, bạn cần click vào Printer setup rồi ñịnh lại khổ giấy ngay trên máy in của bạn, sau ñó nhấn OK ñể

      thi hành, trang nhạc trên Encore sẽ có kích thước như bạn ñã chỉ ñịnh. Bạn có thể mở một bản nhạc nào ñấy trong Encore bằng cách nhấn Ctrl+O với thể loại nhạc Midi, phần tên mở rộng là (.mid) bằng cách click vào mũi tên chỉ xuống trong khung File of Types, chọn (.mid), bản nhạc Midi ấy sẽ ñược chuyển sang Encore

      với ñầy ñủ bè và nốt nhạc ñể bạn có thể in ra ñược




    2. Chn ging cho bài hát


      ðể viết một bài hát nhiều bè, mỗi bè có các nốt nhạc ñược sắp xếp khác nhau, bạn phải chọn giọng cho mỗi bè trong bài hát. Nếu bạn không chọn, Encore sẽ mặc ñịnh là Voice 1. Thí dụ như bạn muốn viết một bài hát có 3 bè, bè nhất ở khuông nhạc trên (khoá Sol) dành cho giọng hát, bè nhì dành cho violon và bè ba dành cho Piano ñều ở khuông nhạc dưới (khoá Fa), nhất thiết bạn phải chọn giọng cho bài hát mới dễ viết và sắp xếp theo thứ tự ñược. Cách làm như sau : Nhấn Ctrl+N ñể mở một bản nhạc mới, trong hộp thoại Choose Layout View, bạn chọn Single Staves ñể sau này có thể ñịnh loại âm thanh nhạc cụ cho từng giọng, ñịnh số ô nhịp (measures) cho mỗi khuông nhạc (staves), số khuông nhạc trong system và

      số system cho mỗi trang

      Bạn click vào nút Voice ở rìa trái thanh công cụ rồi nhấn Voice 1 ñể quy ñịnh giọng ấy dành cho giọng hát, sau ñó chép nốt nhạc vào.

      image


      Sau ñó cũng click vào nút Voice, chọn Voice 2 dành cho nhạc cụ khác, bạn sẽ thấy giọng Voice 1 lúc nãy sẽ mờ ñi ñể cho bạn dễ phân biệt, bạn viết tiếp nốt nhạc vào. .

      Bạn tiếp tục nhấn và chọn Voice 3 ñể viết phần nhạc ñệm cho nhạc cụ khác nữa, lúc này, các nốt ở Voice 1 và Voice 2 sẽ mờ ñi. Cách làm này rất thuận tiện vì bạn sẽ ñỡ bị rối mắt. Khi viết xong, bạn nhấn vào nút Voice và chọn All Voices, tất cả các bè sẽ hiển thị ñầy ñủ.

      Khi tấu nhạc bằng nút Play (hình tam giác hoặc nhấn phím cách Spacebar), bạn có thể chọn giọng ñể nghe từng Voice một, hoặc chọn All Voices ñể nghe tất cả các bè Muốn chọn ñúng âm thanh nhạc cụ cho từng giọng, bạn hãy click vào nút dưới ñây ñể tìm hiểu cách thực hiện

      Chn âm thanh cho tng ging

      Muốn chọn âm thanh nhạc cụ cho từng giọng, bạn cần phải viết nhạc theo hình thức Single-Staves, chọn mỗi loại một khuông nhạc khác nhau mới ñược, muốn nhiều giọng thì bạn phải chọn nhiều khuông. Bạn có thể chọn âm thanh nhạc cụ cho từng giọng theo ý muốn bằng cách sau:


      -Mở menu Windows, chọn Staff Sheet. Nếu bạn chọn bao nhiêu khuông nhạc cho một system thì bạn sẽ thấy trong Staff Sheet số dòng tương ứng. Bạn có thể click vào

      khung trắng ở dưới ñể ñặt tên cho từng loại nhạc cụ.

      -Click vào chữ A1 dưới cột Channel (Chnl), một bảng liệt kê sẽ xuất hiện, ngầm ñịnh ñó là giọng A1, bạn click OK ñể chấp nhận, sau ñó rê nút Volume tăng âm thanh lên rồi nhấn vào khung dưới phần Program Name, một Bảng liệt kê nhạc cụ sẽ xuất hiện, ngầm ñịnh là ñàn Organ ñiện tử hiệu Generic với những âm thanh liệt kê phiá dưới theo từng chỉ số. Bạn hãy nhấn vào chữ Generic ấy ñể chọn loại ñàn khác trong menu thả vừa xổ xuống. Có khoảng hơn mười loại hiệu ñàn khác nhau cho bạn chọn, mỗi loại ñàn có hơn 100 thứ tiếng như hình dưới



      -Muốn chọn tiếng nhạc cụ nào, bạn hãy click vào tên nhạc cụ ấy ở bảng liệt kê, sau ñó nhấn OK ñể thoát ra ngoài. .

      -Bạn tiếp tục thao tác trên vào hàng thứ nhì của cột Channel, cũng là chữ A1, nhưng bạn sửa lại trong bảng liệt kê là A2 rồi chọn âm thanh nhạc cụ theo cách trên. Bạn tiếp tục làm cho các giọng khác, sửa lại thành A3, A4 v.v…

      -Sau khi chọn xong, bạn nhấn nút Close (x) ñể thoát ra ngoài rồi nhấn nút Play

      ñể nghe thử. Nếu không vừa ý, bạn có thể chọn và ñịnh lại theo ý muốn.

      Lưu ý: Phần Staff Sheet này có hai cách hiển thị ở phần Program Name, nếu viết tắt là Prog thì âm thanh của nhạc cụ hiển thị bằng chữ số, nếu click vào chữ Prog, nó sẽ biến thành nguyên chữ Program Name, và bên dưới sẽ hiển thị ñúng tên loại nhạc cụ ñó. Phần Volume cũng vậy, nếu viết tắt Vol thì sẽ hiển thị số, nếu nguyên chữ Volume thì sẽ hiển thị thanh trượt.



    3. Ni lin các nt nhc


      Các nốt nhạc ngân dài hoặc luyến thường ñược nối với nhau bằng dấu vòng

      cung từ nốt này ñến nốt khác, trong cùng một ô nhịp hoặc ở hai ô nhịp liền nhau. ðể

      nối liền các nốt nhạc ấy với nhau, bạn có thể làm như sau : Dùng lệnh trên thanh menu :

      Bạn dùng trỏ chuột ñể chọn hai nốt cần ngân dài rồi nhấn Ctrl+T, hoặc mở menu Notes, chọn lệnh Tie Notes. Cách làm này sẽ cân ñối hơn và khi tấu nhạc, nốt ấy sẽ

      ñược ngân dài như ý muốn, khi in bản nhạc ra vẫn tốt như thường.

      Trường hợp các nốt cao thấp khác nhau, không cùng âm vực mà bạn muốn luyến lên bằng dấu vòng cung, trước khi chọn, bạn hãy dùng lệnh Stems như ñã nói ở phần Thay ñổi hình dáng nốt nhạc ñể chuyển các nốt nhạc cùng chiều với nhau, sau ñó hãy chọn rồi nhấn Ctrl+L, hoặc mở menu Notes, chọn lệnh Slur Notes.

      Dùng nút công cụ :

      Trường hợp muốn luyến dài hai nốt bất kỳ, bạn có thể click liên tiếp vào chữ Notes trên thanh công cụ ñể tìm chữ Tools, bấm nút ñầu tiên bên trái hình vòng cung rồi ñưa trỏ chuột ñến phía trên nốt thứ nhất click một lần, ñưa ñến phía trên nốt thứ hai click lần nữa, ñịnh vị trí vòng cung ở giữa hai nốt rồi click thêm một lần nữa là xong. Cách làm này bất tiện là khi nhấn nút Play ñể chơi nhạc, nốt ấy sẽ tấu lên hai lần chứ không ngân dài, cách này chỉ thuận tiện khi in ra mà thôi


    4. Thay ñổi hình dáng nt nhc


      Nếu muốn thay ñổi nốt nhạc khi bạn ghi nhầm mà không muốn dùng cục tẩy ñể

      xoá, bạn có thể làm như sau :


      Cách nhanh nhất là bạn nhấn chữ A ñể chuyển con trỏ thành mũi tên, hoặc nhấn vào nút mũi tên trên thanh công cụ rồi dùng mũi tên ấy

      rê nốt nhạc lên xuống theo ý muốn, hoặc dùng chuột rê xéo ñể chọn nốt nhạc, mở menu Notes, chọn các lệnh sau :

      - Change Pitch : dùng ñể thay ñổi âm vực lên cao (Up) hoặc xuống thấp (Down) theo thuộc tính

      ở dưới như quãng 2, quãng 3 v.v…, sau ñó nhấn OK

      image


      • Change Duration : dùng ñể thay ñổi trường ñộ của các nốt nhạc ñược chọn, lệnh này hơi phức tạp, nhưng các bạn hãy thử dùng theo các cách như Tuplet (liên ba, tức là ñổi giá trị trường ñộ từ 3 phần sang 2 phần), Dotted (Dấu chấm sau nốt nhạc, tăng thêm ½ giá trị trường ñộ) v.v…

        Muốn cho các nốt nhạc hướng lên trên hoặc hướng xuống cùng một chiều, bạn chọn các nốt ấy rồi mở menu Notes, chọn Stems (Up hay là Down tùy ý), hoặc chọn các nốt nhạc rồi bấm Ctrl+U ñể chỉa lên, Ctrl+D ñể chỉa xuống.


        Muốn liên kết các nốt móc cùng thể loại với nhau mà không cần dùng Auto Guess/Beam, bạn chọn các nốt móc ấy rồi nhấn Ctrl+M, hoặc không muốn liên

        kết nữa, thích viết rời ra thì cũng chọn và nhấn Ctrl+M.


    5. Du vch nhp và hi chuyn


      Dấu vạch nhịp (Barline) và dấu hồi chuyển (Ending) thường liên kết với nhau trong một bản nhạc, vì ngoài vạch nhịp thông thường, khi viết nhạc, bạn thường trở lại một ñoạn nhạc lúc ñầu thì vạch nhịp lúc ấy sẽ có dạng vạch ñôi kèm 2 chấm, khi muốn quay lại, bạn phải quy ñịnh ô nhịp nào tấu lần thứ nhất [1] ô nhịp nào tấu lần thứ hai

      1. cho ñến lúc kết v.v…

        Muốn thay ñổi kiểu vạch nhịp, bạn click chuột ñể ñặt ñiểm chèn vào trong ô nhịp cần thay, mở menu Measures, chọn Barline Types, trong ñó bạn tùy chọn kiểu vạch nhịp ở bên trái (Left style) hoặc bên phải (Right style) ô nhịp theo ý bạn


        Muốn quy ñịnh dấu hồi chuyển, bạn click chuột vào vị trí cần ñặt ở ô nhịp nào trên khuông nhạc rồi mở menu Measures, chọn Endings, trong ñó bạn chọn ô nhịp nào là phần [1] (First), ô nhịp nào là phần [2] (Second).

        Thêm bớt ô nhịp và khuông nhạc

        Trong quá trình viết nhạc, có khi bạn muốn thêm bớt ô nhịp (measures) hoặc khuông nhạc (staff - staves) so với dàn trang (Page Layout View) lúc ban ñầu, bạn có thể thao tác như sau : .

        Trước hết, hãy ñặt ñiểm chèn tại ô nhịp cần thêm vào cạnh nó (trước hoặc sau tùy bạn)

        • Thêm ô nhịp : mở menu Measures, chọn Add Measures.

        • Bớt ô nhịp : mở menu Measures, chọn Delete Measures.

        • Thêm khuông nhạc : mở menu Scores, chọn Add staff.

        • Bớt khuông nhạc : bạn chọn khuông nhạc ấy rồi mở menu Scores, chọn Delete staff.

        • Thêm trang nhạc mới : mở menu Scores, chọn Add page.

      Chú ý: Các lệnh này sẽ thực hiện việc thêm bớt ngay ñiểm chèn và ñẩy ô nhịp cạnh nó xuống dưới chứ không thay ñổi việc dàn trang ñược. Thí dụ như ban ñầu bạn ñã ñịnh sẵn một khuông nhạc chứa 3 ô nhịp, thì khi thêm vào, ô nhịp mới sẽ thay thế ô nhịp cạnh nó và khuông nhạc ấy vẫn chỉ có 3 ô nhịp thôi, dồn các ô nhịp kia xuống dưới khuông nhạc cuối cùng, chứ không thay ñổi khuông nhạc ấy ñược.


      Muốn thay ñổi khuông nhạc ấy thành 4 hoặc 5 ô nhịp chẳng hạn, bạn phải dùng cách khác như sau :

      . Bạn mở menu Scores, chọn Measures per system rồi ñánh số ô nhịp muốn ñịnh lại vào khung Set measures per system to […] rồi nhấn OK. ðánh dấu

      kiểm vào Only this system ñể chỉ dùng cho khuông nhạc ñang chọn hoặc All remaining systems ñể áp dụng cho tất cả khuông nhạc còn lại

      Muốn ñịnh lại số dòng nhạc (systems) trong một trang cũng vậy, bạn mở menu Scores, chọn Systems per page, ñánh số dòng nhạc cần chọn vào khung Set systems on Page […] rồi nhấn OK, sau ñó muốn thêm bớt gì thì thêm ở khuông nhạc cuối. Ghi chú: Khi bạn thêm ô nhịp hoặc khuông nhạc vượt quá trang giấy so với việc dàn trang lúc ban ñầu thì Encore sẽ tự ñộng thêm một trang mới cho bạn. Bạn cũng có thể nhờ Encore tự ñộng dàn trang cho ñều giữa khuông nhạc và lời bài hát bằng cách mở menu Scores, chọn Center scores ñể dàn trang ñều theo khuông nhạc hoặc Center

      systems ñể dàn trang ñều theo cả trang nhạc.


    6. Các thao tác thông thường


Thao tác với ñiểm chèn .

-Dùng phím mũi tên chỉ lên hoặc chỉ xuống ñể ñưa ñiểm chèn lên hoặc xuống dưới khuông nhạc. .

-Dùng phím mũi tên trái/phải dùng ñể ñưa ñiểm chèn sang ô nhịp (measure) kế bên trái hoặc bên phải ô nhịp hiện hành. .

-Phím dấu < dùng ñể chọn nốt nhạc bên trái ñiểm chèn .

-Phím dấu > dùng ñể chọn nốt nhạc bên phải ñiểm chèn .

-Nếu bấm kèm thêm phím shift và phím dấu < hoặc > sẽ chọn liên tiếp các nốt nhạc bên trái hoặc bên phải. .

-Phím Home dùng ñể ñưa ñiểm chèn về ô nhịp ñầu tiên .

-Phím End dùng ñể ñưa ñiểm chèn về ô nhịp cuối cùng .

-Phím cách (spacebar) dùng ñể nghe bản nhạc bạn vừa soạn (Play) hoặc nhấn lần nữa

ñể tắt ñi (Stop). .

-Muốn chép nhạc bằng bàn phím, bạn nhớ chọn trường ñộ nốt nhạc trước (phím số) rồi mới ñánh nốt sau. .

Hiệu chỉnh và sửa chữa .

-ðể sửa một nốt nhạc, bạn không cần dùng nút hình cục tẩy ñể xóa ñi viết lại, vì bạn có thể chỉnh sửa nốt nhạc ấy lại bằng cách ñưa con trỏ chuột vào ngay nốt ấy rê lên hoặc rê xuống ñể thành một nốt nhạc khác, bạn nên tắt chế ñộ AutoSpace và AutoGuess/Beam ñi ñể có thể dịch chuyển theo ý muốn trên khuông nhạc.

-Còn nếu muốn thay ñổi giá trị trường ñộ của nốt ñó thì hãy chọn nốt ñó, mở menu Notes, chọn Change Duration rồi chọn giá trị theo các nút ở bên phải.

-Muốn chọn kiểu Single Staves, bạn phải thực hiện ngay từ lúc ñầu, tức là mở một trang nhạc mới, bằng cách nhấn Ctrl+N hoặc mở menu File, chọn New. Trong hộp thoại vừa xuất hiện, bạn ñánh dấu vào ô tròn trước chữ Single Staves rồi chọn số khuông cho mỗi dòng nhạc trong mục Staves per System, nếu muốn có 4 loại tiếng khác nhau thì chọn 4, các khuông nhạc sẽ ngầm ñịnh ñều là khoá Sol, bạn có thể sửa lại thành khoá nhạc khác tùy theo ý muốn, cách sửa như ñã nói ở Phần Chọn khóa nhạc.


CHƯƠNG IV: HIU CHNH MT BÀI NHC


Sau khi ñã hoàn tất các bước cơ bản trong phần ghi các nốt nhạc lên khuông, bạn có thể thực hiện thêm các phần dưới ñây ñể hoàn chỉnh bài nhạc của mình:

  • Ghi tựa ñề và lời bài hát

  • Ghi hợp âm cho bài hát

  • Chọn âm thanh cho từng giọng

  • Viết bè cho bài hát

  • Xuất một bản nhạc

    1. Ghi ta ñề và li bài hát


       Ghi tựa ñề và tên Tác giả


      Bạn nhấn vào nút có hình chữ T (phía trên có các gạch nhỏ) trên thanh công cụ thứ hai ñể mở hộp thoại này, hoặc mở menu Scores,

      chọn Text Elements. Một hộp thoại xuất hiện cho bạn ñiền Tựa ñề bài nhạc như sau

      Tên bài hát (Title- nằm ở giữa), Nhịp ñiệu bài hát (Instructions- bên trái), Tác giả (Composer- bên phải), hoặc các tiêu ñề ñầu trang (Header), cuối trang (Footer) theo ý bạn.

      Muốn ñánh chữ bằng Tiếng Việt, bạn nhấn vào nút Fonts rồi chọn trong hộp thoại Fonts phông chữ VNI, VN, Vn tùy theo ý bạn muốn, nhưng phải ñúng với Mã bạn ñang dùng, giống như trong Winword vậy. Sau ñó, bạn ñưa con trỏ chuột click vào khung cần ghi ñể ñưa ñiểm chèn nhấp nháy vào ñó rồi gõ chữ vào, chữ bạn vừa gõ sẽ không hiển thị ngay lập tức bằng tiếng Việt ñâu, nhưng bạn yên tâm, cứ việc gõ cho ñúng, khi nhấn OK ñể thoát ra ngoài, chữ ấy sẽ thành tiếng Việt ngay, khi in ra cũng thành Tiếng Việt nghiêm chỉnh. Riêng các phông chữ Unicode Tiếng Việt thì hiện tại Encore chưa hỗ trợ nên bạn không thể dùng Unicode ñược.

       Ghi lời bài hát


      Bạn nhấn vào chữ Notes ở thanh nút công cụ bên trái hai lần, thanh ấy sẽ biến thành thanh Graphic với các nút công cụ ở dưới, bạn nhấn vào nút chữ

      1. trên thanh công cụ Graphic này, sau ñó bạn click vào nốt nhạc ñầu tiên, ñiểm chèn sẽ nhấp nháy ngay tại phía dưới nốt nhạc ñó, bạn gõ chữ vào ñể ghi lời bài hát, ghi xong một chữ, bạn nhấn phím spacebar, ñiểm chèn sẽ tự ñộng chuyển dịch sang nốt nhạc kế bên ñể bạn ghi tiếp. Song bạn phải chú ý vì

        khoảng cách các nốt nhạc sẽ không ñều nhau nên không tương ứng với lời ở bên dưới. Bạn yên tâm, cứ việc gõ chữ bình thường cho xong phần lời, các chữ có thể nằm chồng lên nhau cũng không sao. Sau khi gõ xong, bạn click vào nút mũi tên trên thanh công cụ rồi ñưa con trỏ vào nốt nhạc rê ñi dịch chuyển qua lại, các chữ bên dưới sẽ dịch chuyển theo, hoặc bạn có thể dùng con trỏ chuột rê chữ qua lại ñều ñược cả.

        Nếu lời bài hát sát với khung nhạc quá, bạn có thể rê mũi tên màu hồng trước hàng chữ xuống theo ý muốn. Nếu có nhiều lời trong một khung nhạc, thí dụ như nhiều phiên khúc chẳng hạn, sau khi ghi lời 1 xong, bạn click vào nút Voices, chọn Voice 2 ñể ghi lời 2, Voice 3 ñể ghi lời 3…, sau khi ghi xong các lời, nhấn All voices ñể bài hát hiển thị tất cả. .

        Lưu ý: Khi dùng công cụ Lyric (L) ñể viết lời, một số ký tự như dấu chấm, dấu gạch ngang sẽ ñược xem là một từ nên Encore sẽ tự dịch chuyển con trỏ sang nốt kế tiếp, ñiều này sẽ gây khó khăn cho những người muốn ghi số thứ tự cho phiên khúc chẳng hạn, thí dụ như câu: “1- Phiên khúc…” thì không thể nào gõ ñược, vì khi nhấn 1- là con trỏ chuột ñã nhảy sang nốt nhạc kế cận. Bạn yên tâm, ñể con trỏ khỏi nhảy sang nốt kế bên, bạn nhấn kèm thêm phím Ctrl rồi mặc sức muốn cách hàng hay dấu gạch ngang ñều ñược cả.

         Ghi chú thích

        Bạn có thể nhấn vào chữ [T] trên thanh công cụ Graphic này ñể ghi một ñoạn Text bất kỳ trên bản nhạc bằng cách click vào bản nhạc rồi ñưa trỏ chuột vào hình vuông ñen nhỏ phía dưới bên phải, rê thành một khung hình chữ nhật, chọn ñúng phông chữ Việt rồi gõ ñoạn text vào. Sau ñó, bạn có thể click vào nút mũi tên trên thanh công cụ chuẩn rồi rê nguyên ñoạn text ấy ñặt vào bất kỳ chỗ nào trên bản nhạc cũng ñều ñược cả



    2. Ghi hp âm cho bài hát


      ðể ghi hợp âm, bạn click vào chữ Notes trên thanh nút công cụ bên trái ñể chọn chữ Graphic, nhấn vào nút chữ [C], nghĩa là Chord, Bây giờ bạn sẽ thấy con trỏ chuột biến thành dấu +, bạn ñưa dấu + ấy ñến vị trí cần ghi tên Hợp âm hoặc ngay nốt nhạc rồi click vào ñó, một hộp thoại xuất

      hiện ñể bạn chọn tên Hợp âm, bạn có thể ghi thẳng tên Hợp âm ấy bằng cách click vào ô trước chữ Custom rồi ñánh tên vào khung kế bên (có ñiểm chèn nhấp nháy) hoặc bạn chọn theo từng chữ cái tượng trưng cho nốt nhạc ở hàng trên, thăng hoặc giảm, rồi click vào thể loại ở khung liệt kê bên dưới (trưởng, thứ,7…), nhấn OK ñể thoát ra ngoài, tên Hợp âm sẽ xuất hiện ñúng ngay vị trí bạn ñã chọn




      Bạn có thể ghi tên Hợp âm kèm theo với thế bấm trên cần ñàn Guitar bằng cách nhấn vào nút chữ [G], nghĩa là Guitar trên thanh công cụ Graphic ấy, thao tác cũng y như trên. (Xem hình)



    3. Chn âm thanh cho tng ging


      Muốn chọn âm thanh nhạc cụ cho từng giọng, bạn cần phải viết nhạc theo hình thức Single-Staves, chọn mỗi loại một khuông nhạc khác nhau mới ñược, muốn nhiều giọng thì bạn phải chọn nhiều khuông. Bạn có thể chọn âm thanh nhạc cụ cho từng giọng theo ý muốn bằng cách sau:


      -Mở menu Windows, chọn Staff Sheet. Nếu bạn chọn bao nhiêu khuông nhạc cho một system thì bạn sẽ thấy trong

      Staff Sheet số dòng tương ứng. Bạn có thể click vào khung trắng ở dưới ñể ñặt tên cho từng loại nhạc cụ


      -Click vào chữ A1 dưới cột Channel (Chnl), một bảng liệt kê sẽ xuất hiện, ngầm ñịnh ñó là giọng A1, bạn click OK ñể chấp nhận, sau ñó rê nút Volume tăng âm thanh lên rồi nhấn vào khung dưới phần Program Name, một Bảng liệt kê nhạc cụ sẽ xuất hiện, ngầm ñịnh là ñàn Organ ñiện tử hiệu Generic với những âm thanh liệt kê

      phiá dưới theo từng chỉ số. Bạn hãy nhấn vào chữ Generic ấy ñể chọn loại ñàn khác trong menu thả vừa xổ xuống. Có khoảng hơn mười loại hiệu ñàn khác nhau cho bạn chọn, mỗi loại ñàn có hơn 100 thứ tiếng như hình dưới:


      -Muốn chọn tiếng nhạc cụ nào, bạn hãy click vào tên nhạc cụ ấy ở bảng liệt kê, sau ñó nhấn OK ñể thoát ra ngoài. .

      -Bạn tiếp tục thao tác trên vào hàng thứ nhì của cột Channel, cũng là chữ A1, nhưng bạn sửa lại trong bảng liệt kê là A2 rồi chọn âm thanh nhạc cụ theo cách trên. Bạn tiếp tục làm cho các giọng khác, sửa lại thành A3, A4 v.v… .

      -Sau khi chọn xong, bạn nhấn nút Close (x) ñể thoát ra ngoài rồi nhấn nút Play ñể

      nghe thử. Nếu không vừa ý, bạn có thể chọn và ñịnh lại theo ý muốn.

      Lưu ý: Phần Staff Sheet này có hai cách hiển thị ở phần Program Name, nếu viết tắt là Prog thì âm thanh của nhạc cụ hiển thị bằng chữ số, nếu click vào chữ Prog, nó sẽ biến thành nguyên chữ Program Name, và bên dưới sẽ hiển thị ñúng tên loại nhạc cụ ñó. Phần Volume cũng vậy, nếu viết tắt Vol thì sẽ hiển thị số, nếu nguyên chữ Volume thì sẽ hiển thị thanh trượt


    4. Viết bè cho bài hát

      Có 3 dạng bè thông dụng thường gặp nhất, xin tạm gọi là bè cùng giọng, bè khác giọng và bè phức hợp. Bè cùng giọng ở ñây muốn nói là cùng một giọng hát nhưng khác cung, thí dụ như vừa kèm quãng ba vừa kèm quãng năm chẳng hạn. Bè khác giọng ở ñây tạm gọi là vừa khác giọng hát vừa khác cung, như bè ñuổi chẳng hạn. Bè phức hợp ở ñây muốn nói có nhiều bè khác nhau như Sopprano, Alto, Tenor, Basso chẳng hạn, vừa cùng giọng vừa khác giọng.



    5. Xut mt bn nhc


Sau khi hoàn thành các bước soạn một bài nhạc, bạn lưu lại với ngầm ñịnh phần tên mở rộng là (*.enc). Giờ ñây, bạn có thể in tác phẩm của mình ra nếu muốn. Khổ giấy trong Encore tùy thuộc vào khổ giấy máy in của bạn khi dùng lệnh Printer setup trong phần Scores settings, nên muốn quy ñịnh khổ giấy lớn hay nhỏ thì tùy thuộc máy in của bạn có cho phép hay không. Bạn nên mở phần Paper size trong Printer setup ñể ñịnh khổ giấy theo ý muốn. Ngoài ra, Encore còn cho phép bạn xuất bản bài nhạc của mình dưới dạng file Midi (*.mid), nghĩa là file âm thanh digital thường dùng trong máy tính, ñiện thoại di ñộng, organ v.v... Dạng file này có kích thước rất nhỏ nhưng âm thanh rất chuẩn theo từng loại nhạc cụ. Vì là digital nên âm thanh của nó không có nét sâu lắng như tiếng ñàn

thực, tuy nhiên một số người vẫn rất ưa dùng nó, vì kích thước nhỏ, có thể trao ñổi trên Internet dễ dàng. Nếu có thời gian, bạn nên soạn ñầy ñủ phần tiết tấu, bass, trống, melody... thì chắc chắn bản nhạc của bạn khi xuất thành file midi sẽ không kém gì một nhà soạn nhạc chuyên nghiệp chút nào ñâu

Bây giờ thì bạn có thể yên tâm khi cầm sản phẩm của mình trên tay. Chắc chắn nó sẽ không thua kém các cuốn sách nhạc thông thường ñâu. Nếu có gì chưa vừa ý, bạn có thể mở file nhạc ENC ấy và chỉnh sửa lại theo ý muốn ñược mà. Chúc bạn thành công


CHƯƠNG V: PH LC


Trong phần phụ lục này, ngoài việc viết nhạc ra, chúng tôi cũng ñưa thêm những tiện ích cần thiết trong chương trình Encore ñể cho việc soạn nhạc của bạn thêm nhanh chóng và dễ dàng:

    • Cách setup dụng cụ Midi

    • Tự sáng tác nhạc trên bàn phím

    • Các thuật ngữ trong Encore

    • Các phím tắt thường dùng

    1. Cách setup dng c Midi

      Nếu máy vi tính có gắn thêm ñàn Organ ñiện tử có thu phát midi, bạn có thể dùng ñàn ñể chơi nhạc, Encore sẽ tự ghi nhạc giùm cho bạn, kể cả tiết tấu, nhưng bạn phải xác lập cách Setup Midi bằng cách mở menu Setup, chọn Midi Setup rồi chỉnh lại các giá trị như sau:

       Thu phát qua ñàn ñiện tử:

      • Port A và Port B ñều phải là SB Midi Out.

      • Record Port và Receive Sync Port ñều phải là SB Midi In.

         Thu từ ñàn ñể phát qua loa của mạch âm thanh:

      • Port A và Port B phải là SB FM Synth

      • Record Port và Receive Sync Port phải là SB Midi In.

      ðồng thời bạn phải có một dây phích cắm riêng, một ñầu nối với Card Âm thanh của máy, ñầu kia có 2 chấu cắm Midi In và Midi Out nối vào ñàn Organ


    2. T sáng tác nhc bng bàn phím


      ðể làm ñược ñiều này thì bạn phải ñảm bảo phần cứng của bạn có tương thích với Encore hay không, nghĩa là khi cài ñặt Encore, bạn không bị báo lỗi Midi Input Device như ñã nói ở phần trước (Chép nhạc bằng bàn phím). Nếu cài ñặt ổn ñịnh thì bạn có thể ñánh một bản nhạc ngẫu hứng bất kỳ trên bàn phím máy tính. Mỗi phím ñược quy ñịnh như một nốt. Encore sẽ tự ghi nhạc cho bạn với ñộ chính xác tuyệt ñối. Muốn thực hiện ñiều này thì trước hết, bạn phải mở menu Setup ra, chọn Record ñể quy ñịnh các tùy chọn chế ñộ thu theo ý bạn, sau ñó bạn phải mở bàn phím Keyboard ra bằng cách mở menu Windows, chọn Keyboard. ðánh dấu vào hộp kiểm QWERTY Keyboard Note Entry rồi nhấn vào nút Record màu ñỏ trên thanh công cụ, tiếng phách nhịp sẽ bắt ñầu gõ cho bạn tự chơi nhạc trên bàn phím ñể sáng tác theo ý mình. ðến khi hoàn tất, bạn nhấn vào nút Stop (hình vuông ñen) hoặc nhấn Enter, mỗi nốt bạn ñánh ra sẽ ñược Encore ghi lại ngay trên khuông nhạc rất chính xác về cao ñộ và trường ñộ. .

      Bạn có thể ñặt ñiểm chèn vào ñầu bản nhạc (bằng cách nhấn phím Home) rồi nhấn vào nút Play (hình tam giác hoặc phím cách - Spacebar) ñể nghe lại khúc nhạc mà bạn vừa sáng tác, nếu chưa ñúng theo ý muốn thì bạn có thể chỉnh sửa lại bằng tay.


    3. Các thut ng trong Encore


      Accidentals to

      Add/Delete Measures

      Add/Delete staff

      Attributes

      Barline Types

      Beam notes

      Brace

      Bracket

      Dấu hoá thăng # (sharp) hoặc giảm b (flat). Chọn rồi bấm Ctrl+E

      Thêm hoặc bớt ô nhịp, chỉ tác dụng cho cuối bản nhạc. Thêm hoặc bớt khuông nhạc do quá trình cài ñặt lúc ban ñầu.

      Thuộc tính của nốt nhạc, làm thay ñổi hình dáng của nốt hoặc dấu.

      Kiểu vạch nhịp tại trường canh có ñiểm nháy.

      Nốt móc. Dùng ñể nhóm các nốt móc hoặc liên ba.

      Nối từng nhóm bè nhạc bằng dấu ngoặc móc ở ñầu khuông nhạc.

      Nối từng nhóm bè nhạc bằng dấu ngoặc vuông ở ñầu khuông

      nhạc.

      Ngắt vạch nhịp bằng vạch thẳng Xếp chồng các tập tin ñã mở.

      ðặt khuông nhạc vào giữa trang giấy cho cân ñối khi in ra.

      ðặt dòng nhạc vào giữa trang giấy.

      Thay ñổi trường ñộ như chấm sau nốt (Dotted), liên ba (Tuplet)…

      Thay ñổi âm vực của một hoặc nhiều nốt nhạc từ thấp lên cao…

      Thay ñổi vận tốc bản nhạc. ðoạn kết bài, hồi chuyển. Nén dấu lặng.

      Nối những khuông nhạc (staves) bằng vạch thẳng hoặc dấu ngoặc.

      Kết ñoạn

      Tách bè, cần phải chọn trước mới tách ñược. Dự ñoán trường ñộ (?)

      Ngăn trên cần ñàn guitar. Hình chỉ các thế bấm.

      Khoá nhạc, như khoá sol, fa…,các dấu thăng giảm theo khoá. Hiển thị các dòng nhạc theo chiều dài, từ ñầu ñến cuối.

      Tạo hợp âm, tự ñộng xếp theo chiều từ thấp lên cao. Tạo nốt hoa mỹ, nốt luyến nhỏ có gạch chéo.

      Tạo bản ñồ vị trí dây ñàn, dành riêng cho Guitar.

      ðánh số thứ tự cho trường canh.

      Sửa lại số ô nhịp trong một dòng, tiện lợi hơn Add/Delete measures.

      Hạ xuống nửa cung

      Tăng lên nửa cung Ctrl + =

      Bàn phím chữ dùng thay cho bàn phím piano. Làm mất thân nốt nhạc.

      Phục hồi lại tình trạng cũ sau khi ñã sửa ñổi Ctrl + R Lưu những lựa chọn trên cho những lần làm việc sau. Chọn màu cho bản tổng phổ

      Xác lập bảng ghi nhạc. Chọn tất cả Ctrl + A

      Nối liền các nốt nhạc Ctrl + L, trước ñó phải chọn lệnh Stems Những khoảng cách mặc nhiên, tự trình bày bản nhạc cho cân


      Break barline

      Cascade

      Center staves

      Center systems

      Change Duration

      Change pitch

      Change Velocity

      Coda Phrases

      Compressed Rests

      Connect staves

      Endings

      Extract Part

      Guess Duration

      Guitar Frets

      Key Signature

      Linear View

      Make Chord

      Make Grace/Cue

      Make Tab

      Measure Numbers

      Measures per system

      Nudge Down

      Nudge Up

      Qwerty keyboard

      Revert to Raw

      Revert to saved

      Save Preference

      Score Colors

      Score settings

      Select All

      Slur Notes

      Spacing defaults


      Split This staff

      Staff sheet

      Stems Down

      Stems Up

      Stems

      Systems per page

      Tempo

      Tie Notes

      Tile

      Time Signature

      Transcription setup

      Voice

      ñối.

      Tách khuông nhạc, dùng ñể phụ soạn thêm nếu muốn. Khuông nhạc

      Làm thân các nốt nhạc ñược chọn chỉa xuống Ctrl + D Làm thân các nốt nhạc ñược chọn chỉa lên Ctrl + U Chiều của thân nốt nhạc

      ðịnh lại số dòng nhạc trong một trang. Nhịp ñộ nhanh chậm của bản nhạc.

      Nối liền hai nốt nhạc ñược chọn cùng âm vực Ctrl + T

      Xếp song song các tập tin ñã ñược mở ra ñể làm việc.(Shift+F4)

      Chọn nhịp ñiệu như C hoặc 2/4…3/4… Xác lập các chuyển dịch nốt nhạc.

      Thay ñổi giọng cho từng dòng nhạc.


    4. Các phím tt thường dùng trong Encore


Phím mũi tên phải

Phím mũi tên trái

Phím mũi tên xuống

Phím mũi tên lên

Phím Home

Phím End

Phím Page Up

Phím Page Down

Ctrl+Tab

ðến nhịp ñầu của ô nhịp kế tiếp ðến nhịp ñầu của ô nhịp trước ñó Xuống khuông nhạc dưới

Lên khuông nhạc trên Về ñầu bản nhạc

Về cuối bản nhạc

[Ctrl]+[N]

[Ctrl]+[O]

[Ctrl]+[W]

[Ctrl]+[S]

[Ctrl]+[P]

Lên một màn hình hiển thị Xuống một màn hình hiển thị ðến một bản nhạc khác ñang mở File Menu

Mở một bản nhạc mới Mở một file nhạc ðóng chương trình Lưu bản nhạc

[Alt]+[Backspace] hoặc [Ctrl]+[Z]

In bản nhạc Edit Menu

[Ctrl]+[Insert] hoặc [Ctrl]+[C]

[Shift]+[Delete] hoặc [Ctrl]+[X]

Undo (hoàn trả lại thao tác trước ñó) Cut

Copy

Paste

Clear (Xóa phần chọn) Select All (Chọn tất cả)

Chuyển dịch nốt sang trái một nấc Chuyển dịch nốt sang phải một nấc Tăng nốt nhạc lên nửa cung

Hạ nốt nhạc xuống nửa cung Notes Menu

Mở thuộc tính của nốt nhạc ñược chọn

ðặt giọng hát 1 ðặt giọng hát 2 ðặt giọng hát 3 ðặt giọng hát 4 ðặt giọng hát 5 ðặt giọng hát 6 ðặt giọng hát 7 ðặt giọng hát 8

Quay nốt nhạc lên trên Quay nốt nhạc xuống dưới Nối trường ñộ nốt nhạc

Nối trường ñộ các nốt nhạc cách nhau Luyến nốt nhạc

ðảo chiều luyến nốt nhạc (lên hoặc xuống) Nhóm/ tách nhóm các nốt cùng trường ñộ Hiển thị/ Ẩn bảng Show/Hide

Windows Menu

Chọn loại nhạc cụ cho mỗi khuông nhạc Xếp liền nhau

Xếp chồng nhau Setup Menu

Bật/ tắt tiếng gõ nhịp

Thanh công c chun

Hiển thị tất cả các giọng voice Hiển thị voice 1

Hiển thị voice 2 Hiển thị voice 3


[Shift]+[Insert] hoặc [Ctrl]+[V]

[Delete] hoặc [Backspace]

[Ctrl]+[A]

[Ctrl]+[ [ ]

[Ctrl]+[ ] ]

[Ctrl]+[=] hoặc [Ctrl]+[Gray +]

[Ctrl]+[-] hoặc [Ctrl]+[Gray -]


[Ctrl]+[I]

[Ctrl]+[1]

[Ctrl]+[2]

[Ctrl]+[3]

[Ctrl]+[4]

[Ctrl]+[5]

[Ctrl]+[6]

[Ctrl]+[7]

[Ctrl]+[8]

[Ctrl]+[U]

[Ctrl]+[D]

[Ctrl]+[T]

[Ctrl]+[Shift]+[T]

[Ctrl]+[L]

[Ctrl]+[Shift]+[L]

[Ctrl]+[M]

[Ctrl]+[H]


[Ctrl]+[/]

[Shift]+[F4]

[Shift]+[F5]


[Ctrl]+[F]


[V]+[A] hoặc [V]+[-]

[V]+[1]

[V]+[2]

[V]+[3]

Hiển thị voice 4 Hiển thị voice 5 Hiển thị voice 6 Hiển thị voice 7 Hiển thị voice 8

Nút mũi tên dùng ñể chọn Công cụ xóa

Công cụ ghi nốt nhạc (hình viết chì) Thu nhạc chơi bằng bàn phím (Record) Tấu bản nhạc ñang có (Play)

Tắt nhạc (Stop)

Nhảy ñến ô nhịp (số…) Phóng ñại (Zoom)

Thu nhỏ lại một nấc Phóng ñại thêm một nấc Nút công c

Nốt tròn Nốt trắng Nốt ñen

Nốt móc ñơn Nốt móc kép Nốt móc ba Nốt móc tư Nốt móc năm

Chuyển ñổi dấu lặng/ nốt Dấu thăng

Dấu thăng kép Dấu giáng Dấu giáng kép Dấu bình

Dấu móc ngoặc Dấu chấm dôi Dấu chấm dôi kép Chùm ba

Dùng vi bàn phím QWERTY

Bật tắt bàn phím Qwerty


[V]+[4]

[V]+[5]

[V]+[6]

[V]+[7]

[V]+[8]

[A]

[E]

[P]

[enter]

[Space bar]

[Space bar]

[M]

[Z]

[Shift]+[Z]

[Shift]+[Ctrl]+[Z]


[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[R]

[S]

[Shift]+[S]

[F]

[Shift]+[F]

[N]

[Shift]+[N]

[D]

[Shift]+[D]

[T]


[Q]

[.]

[Shift]+[.]

[,]

[/]

[Shift]+[/]

[=] hoặc [Keypad +]

[-] hoặc [Keypad -]

Dấu chấm dôi Dấu chấm dôi kép

Chuyển ñổi dấu lặng/ nốt Chùm ba

Nối trường ñộ nốt nhạc Tăng lên 1 Octave

Hạ xuống 1 Octave


MC LC


CHƯƠNG I: MỞ ðẦU 1

CHƯƠNG II: CÁCH SOẠN NHẠC 1

    1. Các thao tác trên khuông nhạc 1

    2. Chép nhạc bằng thanh công cụ 3

    3. Chép nhạc bằng bàn phím keyboard 3

    4. Chọn khóa nhạc, nhịp & âm giai 5

    5. Sử dụng các nút trên thanh công cụ 6

    6. Các chế ñộ làm việc tự ñộng 7

CHƯƠNG III: ðỊNH DẠNG MỘT BẢN NHẠC 8

    1. ðịnh dạng một trang nhạc mới 8

    2. Chọn giọng cho bài hát 10

    3. Nối liền các nốt nhạc 12

    4. Thay ñổi hình dáng nốt nhạc 13

    5. Dấu vạch nhịp và hồi chuyển 14

    6. Các thao tác thông thường 15

CHƯƠNG IV: HIỆU CHỈNH MỘT BÀI NHẠC 16

    1. Ghi tựa ñề và lời bài hát 17

    2. Ghi hợp âm cho bài hát 18

    3. Chọn âm thanh cho từng giọng 19

    4. Viết bè cho bài hát 20

    5. Xuất một bản nhạc 21

CHƯƠNG V: PHỤ LỤC 22

    1. Cách setup dụng cụ Midi 22

    2. Tự sáng tác nhạc bằng bàn phím 23

    3. Các thuật ngữ trong Encore 23

    4. Các phím tắt thường dùng trong Encore 25

MỤC LỤC 28

 

Các bài viết liên quan đến phần mềm Encore

Đàn Bến Tre: Viết nhạc trên máy tính với Encore

Đàn Bến Tre: Cách sử dụng Phần mềm Encore chép nhạc

Đàn Bến Tre Encore: Các lỗi thường gặp và cách khắc phục 


Mời coi thêm

Bài đăng

Nhạc cổ
_____________________

Nhạc tân

_________________

Nhạc ngoại

_____________________

Âm nhạc

_____________________


Học nhạc

_____________________